Prezentacja raportu „Dlaczego się nie badamy? Profilaktyka nowotworowa Polek i Polaków”

22 listopada br. odbyła się konferencja prasowa w formule hybrydowej, podczas której zaprezentowano wnioski i rekomendacje z raportu badania opinii publicznej pt. „Dlaczego się nie badamy? Profilaktyka nowotworowa Polek i Polaków”.

Spotkanie rozpoczęło się od przedstawienia idei wtorkowej konferencji przez Szymona Bubiłka – Członka Zarządu Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma oraz Aleksandrę Kurowską – Dziennikarkę, która moderowała panel dyskusyjny. Zaprezentowane wyniki raportu zapoczątkowały dyskusję na temat profilaktyki chorób nowotworowych oraz jej świadomości społecznej. Następnie przedstawiono rekomendację zmian, które zostały opracowane przez specjalistów z obszaru onkologii, epidemiologii i prewencji nowotworów, medycyny rodzinnej a także przedstawiciela z Biura Rzecznika Praw Pacjenta. Z okazji prezentacji raportu Stowarzyszenie udostępniło także swój mobilny gabinet #FuraZdrowia, 
w którym uczestnicy konferencji mogli  zbadać swoje znamiona na skórze. Więcej o projekcie: www.onkobieg.pl/zdrowie.

KLUCZOWE OBSERWACJE PRZEDSTAWIONE W RAPORCIE:

• 39% Polaków i Polek nie wie, że w Polsce dostępne są bezpłatne, finansowane przez NFZ badania profilaktyczne wykrywające nowotwór na wczesnym etapie.
• 46% Polaków i Polek nie potrafi wymienić żadnego badania profilaktycznego w kierunku nowotworów.
• 64% badanych nie wykonuje regularnych badań profilaktycznych
  w kierunku nowotworów.
• 36% badanych nie wie, gdzie w swojej okolicy może wykonać badania profilaktyczne wykrywające nowotwór.
• 19% Polaków i Polek twierdzi, że profilaktyka nie uratuje im życia.

Badania profilaktyczne w Polsce

Jedną z najskuteczniejszych metod przeciwdziałania chorobom nowotworowym jest profilaktyka. Jednak aby profilaktyka była skuteczna – badania trzeba wykonywać regularnie i interpretować ich wyniki z lekarzem. Szacuje się jednak, że aż 2/3 Polaków nie wykonuje regularnych badań mogących uratować ich zdrowie i życie. Dlaczego tak się dzieje? Na to i inne pytania starano się odpowiedzieć w raporcie. Komentowaniem wyników badań opinii publicznej a także rekomendacją zmian zajęli się: prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski - Kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich Kości
i Czerniaków NIO w Warszawie, Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Onkologicznego; dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej; dr hab. n. med. Joanna Didkowska - Kierownik Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów NIO w Warszawie; dr hab. n. med. Marta Mańczuk - Kierownik Pracowni Prewencji Nowotworów Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów NIO w Warszawie; dr n. med. Michał Sutkowski - Prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych, rzecznik prasowy Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, Prodziekan Wydziału Medycznego ds. Rozwoju Uczelni Łazarskiego; Jakub Adamski - Dyrektor Departamentu Strategii i Działań Systemowych Biura Rzecznika Praw Pacjenta; dr Paweł Koczkodaj - Zastępca Kierownika Zakładu Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej NIO, Ambasador Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem, Association of European Cancer Leagues – ECL; Kamil Dolecki – Prezes Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma

Rekomendacje działań wypracowane przez ekspertów obejmują:

W zakresie edukacji:

Podkreślanie wartości profilaktyki dla ludzi zdrowych, a także informowanie o tym, gdzie i w jakim celu można wykonać badania przesiewowe.

Społeczeństwo:

• Promocja już istniejących programów przesiewowych wraz z listą placówek, gdzie można je wykonać
• Budowanie świadomości wartości badań profilaktycznych, z naciskiem na informację, że są przeznaczone dla ludzi zdrowych i mogą uratować życie, wraz z promocją istniejących programów badań profilaktycznych dla określonych grup wiekowych - Rozszerzenie grupy docelowej działań promocyjnych o młodzież
• Wprowadzanie zmian w istniejących i planowanych programach badań przesiewowych poprzez:

- Rozszerzenie grupy odbiorców o młodzież szkolną - Nagłaśnianie historii pacjentów, którym profilaktyka realnie uratowała życie

- Budowanie świadomości zachowań prozdrowotnych

- Rozszerzenie listy zachowań, które szkodzą zdrowiu oraz tych, które wspomagają organizm

Lekarze:

• Powołanie grupy roboczej składającej się z lekarzy różnych specjalizacji, w tym lekarzy medycyny rodzinnej, medycyny pracy, onkologów oraz ginekologów, która:

- Opracuje rekomendacje dotyczące profilaktyki w ramach swoich specjalizacji

- Opracuje materiały edukacyjne dla lekarzy dotyczące profilaktyki
w celu zaangażowania lekarzy w informowanie pacjentów o możliwych działaniach prozdrowotnych

- Opracuje przystępne materiały edukacyjne, które lekarz może przekazać pacjentowi podczas wizyty – w wersji elektronicznej oraz drukowanej, także w językach mniejszości narodowych

W zakresie zmian systemowych:

Pracodawcy

• Wprowadzenie do Kodeksu pracy dodatkowego dnia wolnego do wykorzystania na badania profilaktyczne,
• Zachęcenie pracodawców do propagowania zdrowych zachowań
  w miejscu pracy poprzez propagowanie/rozwinięcie ministerialnego programu „PracoDawca Zdrowia”

Szkolnictwo

• Wprowadzenie do podstawy programowej dla szkół podstawowych
  i ponadpodstawowych lekcji o zdrowiu

Raport pt. „Dlaczego się nie badamy? Profilaktyka nowotworowa Polek
i Polaków” powstał z inicjatywy Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki
i Czerniaki Sarcoma, a w jego stworzenie zaangażowali się: Prezes Zarządu Kamil Dolecki, Członek Zarządu Szymon Bubiłek oraz Członkini Stowarzyszenia Ewa Styś.

Partnerami raportu są: Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie - Państwowy Instytut Badawczy, Instytut Matki i Dziecka, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, Polskie Towarzystwo Onkologiczne, Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej oraz Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie.

Link do pełnego zapisu konferencji: youtube.com/watch?v=WixjIm1jl9g

Link do raportu: sarcoma.pl/media/raport-2022.pdf